Diếp cá là một loại cây thảo mọc rất phổ biến ở Việt Nam và một số nước Châu Á khác. Ngoài việc dùng để làm rau ăn, diếp cá còn là một loại cây có khả năng chữa được nhiều bệnh như trĩ, phù thũng, thoát mủ, thông tiểu tiện, viêm, giải độc, thanh nhiệt…

Ở Việt Nam, một số tác giả cũng đã nghiên cứu chiết xuất tinh dầu diếp cá bằng phương pháp chưng cất thông thường, một số nghiên cứu tách chiết flavonoid và  số còn lại nghiên cứu hoạt tính sinh học của cây diếp cá. Tác giả Phan Văn Cư, Khoa Hóa, Trường ĐHKH Huế đã chọn nghiên cứu chiết xuất tinh dầu bằng phương pháp vi sóng và phân lập Flavonoid trong dịch chiết cây diếp cá (Houttuynia cordata thunb) ở tỉnh TT Huế.

Mục tiêu của đề tài là nghiên cứu được hàm lượng tinh dầu khi chưng cất bằng 2 phương pháp: cổ điển(PPCĐ) và chưng cất có sự hỗ trợ của vi sóng(PPVS); nghiên cứu tách chiết, phân lập flavonoid cũng như khảo sát hoạt tính sinh học của dịch chiết cây diệp cá.

Thành phần hóa học của cây Diếp cá 

Với phương pháp chưng cất tinh dầu có sự hỗ trợ của vi sóng tác giả đã thu được hiệu suất tinh dầu nhiều hơn phương pháp chưng cất tinh dầu cổ điển (gấp 3,3 lần) và thời gian chưng cất cũng nhanh hơn gấp 12 lần. Cả 2 phương pháp đều cho 3 cấu tử chính như nhau nhưng tổng thành phần của 3 cấu tử chính trong PPVS (68,38%) cao hơn PPCĐ (55,73%).

Ngoài ra, từ phần chiết etyl acetat  tác giả cũng thu được cấu tử tinh khiết có R_f = 0,75 và được nhận dạng qua các phổ đó là quercetin. Hàm lượng của rutin trong mẫu CU5DC ( cao butanol) là 3,27% và trong thân lá Diếp cá là 00,7%.

Bằng phương pháp SKC, tác giả đã phân lập được một cấu tử R_f = 0,18(CU6DC) từ caobutanol, tinh thể màu vàng. Dựa vào các dữ kiện quang phổ đồng thời so sánh với các dữ kiện phổ đã được công bố xác định được công thức cấu tử phân lập được là quercetin-3-O-rutinosid(rutin).

Trong 4 loại dịch chiết, dịch chiết cá I, II và III có hoạt tính kháng khuẩn, trong đó DCIII là dịch ngâm tươi trong cồn không sử dụng nhiệt, ức chế được nhiều loại vi khuẩn hơn. Phần chiết n-butanol giàu flavonoid đã thể hiện hoạt tính chống oxy hóa qua tác dụng làm tăng độ hoạt động của peroxydase trong máu người.

Đề tài này góp phần đánh giá, cung cấp cơ sở khoa học của cây Diếp cá mà nhân dân ta thường dùng làm thực phẩm và thuộc trị bệnh.